Trưa 12-12, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước hai ngày tới Việt Nam, mở ra nhiều kỳ vọng hợp tác mới giữa hai nước.

Đây là sự kiện nổi bật trong dịp hai nước kỷ niệm 15 năm quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc (2008 - 2023). Theo lịch trình, ông Tập Cận Bình sẽ dự lễ đón tại Phủ chủ tịch và gặp gỡ các lãnh đạo Việt Nam.

Trong chuyến thăm này, lãnh đạo cấp cao hai đảng, hai nước sẽ đi sâu trao đổi các định hướng lớn, toàn diện về việc làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc.

Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Phạm Sao Mai

Vun đắp cho mối quan hệ đặc biệt

Chuyến đi này đánh dấu lần thứ ba Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình tới thăm Việt Nam và là chuyến đi Việt Nam đầu tiên của ông sau khi tái đắc cử tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc và chủ tịch nước (2022 và 2023).

Diễn ra một năm sau khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm Trung Quốc, sự kiện này tiếp tục phản ánh nỗ lực và thành quả trong việc duy trì những cuộc tiếp xúc cấp cao hai nước giai đoạn qua, đặc biệt trong bối cảnh các hoạt động ngoại giao của Trung Quốc hậu COVID-19 chỉ mới khôi phục hồi đầu năm nay.

Báo chí Trung Quốc kỳ vọng lớn vào chuyến đi lần này của Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, mô tả Việt Nam vừa là đồng chí vừa là anh em. Vào tháng 6 vừa qua, trong lần hội kiến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, ông Tập Cận Bình cũng nhấn mạnh Bắc Kinh luôn xem Việt Nam là ưu tiên trong ngoại giao với các nước láng giềng.

Trong khi đó, Việt Nam đã thúc đẩy chính sách đối ngoại đa phương theo đường lối nhất quán về độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, trong đó ưu tiên hàng đầu là quan hệ với các nước láng giềng.

Giới quan sát đánh giá chuyến thăm của Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình lần này cho thấy tầm quan trọng của mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa Trung Quốc và Việt Nam cũng như vai trò của Việt Nam và Trung Quốc trong chính sách phát triển của nhau.

Chuyên gia về Đông Nam Á Murray Hiebert, từng là phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), cho rằng qua chuyến thăm này, Trung Quốc muốn đảm bảo Việt Nam cũng như các nước láng giềng tại Đông Nam Á tiếp tục là đối tác kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc. "Việt Nam đóng vai trò quan trọng như quốc gia then chốt đối với chính sách biên giới phía nam của Trung Quốc", ông Hiebert nhận xét với Tuổi Trẻ.

Kỳ vọng thúc đẩy hợp tác kinh tế

Quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung đã chứng kiến những thành quả tích cực trên nhiều phương diện sau 15 năm. Đây là nền tảng để hai nước nỗ lực làm sâu sắc hơn mối quan hệ song phương, tăng cường tin tưởng chính trị, từ đó thúc đẩy và khai thác tiềm năng cũng như các sáng kiến hợp tác mới trong thời điểm nền kinh tế toàn cầu đang chuyển mình.

Hiện nay Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, còn Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ tư của Trung Quốc và lớn nhất trong Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Hai nước đã nhấn mạnh sự cần thiết trong việc hợp tác ở những vấn đề như duy trì chuỗi cung ứng bền vững, phát triển thương mại điện tử và kinh tế số, phát triển xanh, giao lưu văn hóa...

"Trung Quốc và Việt Nam khá phụ thuộc vào nhau. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ sáu tại Việt Nam. Trung Quốc đang triển khai các dự án lớn mới, bao gồm lắp ráp xe điện BYD ở Việt Nam. Phía Bắc của Việt Nam là một phần trong chuỗi cung ứng phía Nam của Trung Quốc... Họ sẽ đẩy mạnh xây dựng tuyến đường sắt; hiện nay đa phần chính sách kinh tế đối ngoại của Trung Quốc dựa trên sự kết nối" - TS Zach Abuza, chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á thuộc ĐH Chiến tranh quốc gia Mỹ, phân tích với Tuổi Trẻ về hợp tác kinh tế Việt - Trung.

"Trung Quốc luôn đặt ưu tiên cao lên mối quan hệ với các nước cùng biên giới, và Việt Nam nằm trong ưu tiên ấy như một quốc gia anh em xã hội chủ nghĩa" - chuyên gia Zach Abuza nhận định.

Trong cuộc trao đổi mới đây với báo chí Việt Nam ở Hà Nội, Đại sứ Trung Quốc Hùng Ba cũng nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc mở rộng hợp tác Việt - Trung ở lĩnh vực giao thông vận tải, trong đó có việc nâng cấp tuyến đường từ Quảng Tây đi Hà Nội và thúc đẩy một số dự án đường sắt khác.

Hiện nay, Trung Quốc xây dựng nhiều sáng kiến hợp tác lớn. Những sáng kiến hợp tác này sẽ có tác động đáng kể lên bức tranh kinh tế toàn cầu và chắc chắn cũng nằm trong chương trình nghị sự suốt chuyến thăm của Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tập Cận Bình tới Việt Nam.